حکیم جوادی: همواره معتقد بودم که سازمان نظام صنفي داراي ظرفيتهاي مناسبي است و با قرار گرفتن در کنار سازمان فناوري اطلاعات مي‌توانستیم گامهاي بلندي براي رسيدن به اهدافمان برداريم.

حکیم جوادی: همواره معتقد بودم که سازمان نظام صنفي داراي ظرفيتهاي مناسبي است و با قرار گرفتن در کنار سازمان فناوري اطلاعات مي‌توانستیم گامهاي بلندي براي رسيدن به اهدافمان برداريم.

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، بدون شک یکی از بهترین تعاملات سازمان نظام صنفی رایانه‌ای با دولت و به‌ویژه با سازمان فناوری اطلاعات، در زمان ریاست مهندس علی حکیم جوادی اتفاق افتاد. جایی که نبض فناوری اطلاعات در آن می‌تپد و رئیس آن‌هم معتقد است که موفقیت آی‌تی در کشور نه از راه تقابل که از راه تفاهم با سازمان‌های بخش خصوصی و به‌ویژه سازمان نصر می‌گذرد. وی زمانی ریاست سازمان فناوری اطلاعات را بر عهده گرفت که روابط آن با سازمان نصر بسیار تیره‌وتار بود. ریاست امیرحسین سعیدی نایینی در نصر کشور و عبدالمجید ریاضی در سازمان، سرشار از تقابل و تضاد بود. اما با تغییر ریاست نصر و رسیدن پرویز رحمتی به کرسی ریاست، مصادف شد با آمدن حکیم جوادی به سازمان فناوری اطلاعات. طبیعی است که در این جابه‌جایی همه منتظر دیدن تغییرات و مساعد شدن فضای همکاری بودند و او مرد این تغییرات بود. 

با حکیم جوادی در حالی گفتگو می‌کنیم که مدتی است در اپراتور چهارم یا همان ایرانیان نت مستقرشده و سعی می‌کند در آرامش و به‌دوراز هیاهو، طرح‌های خود را عملیاتی کند. 

آقای حکیم جوادی، برای آنکه به فضای چند سال قبل برگردیم، لطفاً از وضعیت حاکم بر سازمان فناوری اطلاعات و نحوه ارتباط آن با بخش خصوصی بگویید. 

من حدود سه سال در وزارت ارتباطات بودم و در این مدت سعی شد تعامل خوبی با بخش خصوصی داشته باشیم. زمانی که مجموعه خود را تکمیل کردم با بیش از ۲۰۰ شرکت مختلف در ارتباط بودیم و عملاً به این نتیجه رسیده بودیم که موفقیت در بخش دولتی بدون همراهی بخش خصوصی امکان‌پذیر نیست. سعی کردیم با کم‌ترین نیرو، بیش‌ترین کارهای ممکن را انجام دهیم.
در مورد سازمان نظام صنفی با توجه به دوران فعالیتم در بخش خصوصی و شناختی که از این سازمان داشتم، معتقد بودم که دارای ظرفیت‌های مناسبی است و به نظر می‌رسد که با قرار گرفتن در کنار سازمان فناوری اطلاعات می‌توانستیم گام‌های بلندی برای رسیدن به اهدافمان برداریم، درحالی‌که سازمان نظام صنفی و سایر سازمان‌های مشابه مطالبات خود را داشته باشند؛ یعنی هدف ما از نزدیک شدن، کم کردن مطالبات یک سازمان نبود چه‌بسا که این نزدیک شدن‌ها سبب افزایش مطالبات نیز می‌شد. 

اگر بخواهیم مروری بر وقایع دوران مدیریت من در سازمان فناوری اطلاعات داشته باشیم، می‌توان گفت که اولین قدم پس از ورود به این مجموعه تبدیل آن از شرکت به سازمان بود؛ لذا کمیته‌ای از نخبگان و خبرگان این حوزه باهدف ایجاد نقشی برای بخش خصوصی تشکیل شد که یکی از عناصر اصلی این کمیته جناب آقای مهندس رحمتی (ریاست وقت سازمان نصر کشور) بود. 

در آن دوره کارگروه‌های مدیریت فاوای کشور تشکیل‌شده بود و ما تلاش کردیم نقش اساسی را برای سازمان نظام صنفی در نظر بگیریم. البته نمی‌توان ادعا داشت همه امور به‌خوبی انجام شد چون در این دوران دیدها نسبت به یکدیگر خوب و مثبت نبود. 

هرگز از یاد نخواهم برد در تجمعی که برای معرفی نظام‌های صنفی دنیا در مکزیک برگزارشده بود، ایران جزء معدود کشورهایی بود که بخش دولتی آن از سازمان نظام صنفی‌اش حمایت کرد و این بسیار تأثیرگذار بود تا حدی که رییس این تجمع از این جریان بسیار شگفت‌زده بود و آن را تحسین می‌کرد. 

البته این ارتباط تنها به نظام صنفی ختم نشد چون ما روابط بسیار خوبی با سایر بخش‌های دیگر ازجمله دفاتر پیش‌خوان نیز برقرار کرده بودیم ولی به این دلیل سازمان نظام صنفی به‌صورت گسترده‌تری مطرح شد چون صنف بزرگ‌تری نسبت به سایر مجموعه‌های دیگر بود و روابط در آن به‌صورت یک‌طرفه نبود؛ به‌عنوان‌مثال وقتی‌که در آن زمان مسئله ادغام وزارتخانه فناوری اطلاعات با وزارت راه مطرح شد، یکی از مجموعه‌هایی که با جدیت از وزارتخانه دفاع کرد، سازمان نظام صنفی بود و کمک‌های این سازمان و سایر مجموعه‌های دیگر سبب پابرجا ماندن وزارت خانه شد.
یا این‌که در آن دوران لایحه‌ای توسط وزارت ارشاد به نام طرح مالکیت معنوی مطرح و در این لایحه عملاً نقش سازمان نظام صنفی حذف‌شده بود که سازمان فناوری اطلاعات با جدیت از سازمان نظام صنفی دفاع کرد و باوجود فشارهای بسیار زیاد موفق به حفظ نقش نظام صنفی شدیم؛ بنابراین می‌توان گفت این تعامل به‌گونه‌ای برقرارشده بود که منافع ما در هم گره‌خورده بود. 

در این دوره چون ما به پایان دولت نزدیک می‌شدیم احساس می‌کردیم که باید کارهای بزرگ‌تری انجام شود ولی با توجه به محدودیت‌ها ازجمله محدودیت‌های مالی که در دولت وجود داشت و قوانینی که حاکم بود نمی‌توانستیم کارهای بیشتری صورت دهیم ولی اولین کاری که توانستیم انجام دهیم کمک به زیرساخت‌ها به لحاظ آماده کردن قوانین و مقررات بود و این کمک بزرگی برای سازمانی مانند سازمان نظام صنفی بود. به نظرم تنها وظیفه دولت، کمک به بخش خصوصی است و اگر بخش خصوصی حمایت شود، بسیاری از مشکلات دولت نیز حل خواهد شد. اصولاً خیلی معتقد نیستم که دولت باید هزینه کند، چراکه در بخش دولتی منابع به‌خوبی مدیریت نمی‌شوند ولی حضور بخش خصوصی سبب خواهد شد که منابع به‌صورت بهینه‌تری مدیریت شوند. 

در آن دوره بحث نظام‌مهندسی فناوری اطلاعات مطرح شد که به نظر ما سازمان نظام صنفی باید متولی آن می‌شد. طرح آن توسط افراد متخصص آماده شد ولی به دلایل مخالفت‌های درون وزارتخانه کنار گذاشته شد؛ اما باز این اعتقاد را داریم که همانند نظام‌مهندسی ساختمان یا هر سازمان دیگری، سازمان نظام صنفی نیز باید باقدرت کامل یکسری از وظایف را بر عهده گیرد و این اصلاً به معنی دخالت در کار دولت نیست و این بدان معنی است که بخشی از امور که توسط مردم قابل انجام است به مردم واگذار شود.

آیا به نظر شما این سه سال همکاری نزدیک باعث شد که سازمان نظام صنفی در بخش حاکمیت پذیرفته شود و جایگاه خاص خود را به دست آورد یا این‌که بیشتر این فعالیت‌ها قائم به فرد بود؟

اصولاً به دو صورت برای اهداف‌مان برنامه‌ریزی داشتیم؛ یکی به‌صورت زودبازده و دیگری به‌صورت بلندمدت که بخش زودبازده بسیار تأثیرگذارتر از بلندمدت بود. 

همان‌طور که گفتم در آن دوره روابط خوب و حسنه‌ای بین سازمان فناوری اطلاعات و نصر حاکم نبود. پس در اولین قدم باید اعتمادی دوسویه برقرار می‌شد که این جزء اهداف زودبازده ما بود و خیلی سریع این اعتماد ایجاد شد. اما اگر بخواهیم به اهداف بلندمدت اشاره‌کنیم، اساسی‌ترین آن ایجاد پروژه‌هایی بود که نقش‌های اساسی برای سازمان نظام صنفی در نظر گرفته شود. باید قوانینی ایجاد می‌شد و نقش سازمان در آن در نظر گرفته می‌شد. 

اگر بخواهیم سازمانی قائم به شخص نباشد باید قوانین محکمی وضع شود تا اگر تخلفی صورت گرفت، کسانی باشند که این نکته را گوشزد کنند که ما در قوانین تعریف‌شده نقش داریم و این اختیاری است که قانون به ما داده است.

و چه‌قدر ازاین‌گونه کارها انجام گرفت؟ 

تعداد آن‌ها کم نبود. ولی در سه سالی که من به وزارت ارتباطات راه یافتم، مسائلی ازجمله بحث انحلال وزارتخانه و ۹ ماه آخری که وزیر رفت و موضوعاتی از این قبیل سبب شد تا تمرکز کمتری روی مسائل داشته باشیم. ولی می‌توان گفت در موارد متعددی توانستیم نقش خوبی را برای سازمان نصر قائل شویم که می‌توان به بحث شرکت‌های دانش‌بنیان نیز اشاره داشت و این‌که در همایش‌ها و سخنرانی‌ها حضور مثبت داشتیم؛ حتی در برخی از همایش‌های مربوط به سازمان نظام صنفی تهران نیز شرکت کردیم و سعی بر آن بوده این دو سازمان در کنار هم دیده شوند.

تحلیل شما از نبود این ارتباط طی دوره ۶ ساله قبل از ورود شما به سازمان فناوری اطلاعات چیست؟ 

معمولاً هنگامی‌که اختلافی پیش می‌آید، هردو طرف مقصر هستند حال آن‌که ممکن است هردو به یک اندازه مقصر نباشند. شاید یکی از دلایل این اتفاق را می‌توان محرومیت حوزه آی‌تی در وزارت ارتباطات دانست. چون دغدغه اصلی آن دوره و دوره‌های قبل وزارت خانه، آی‌تی نبود. درعین‌حال مطالبات سازمان نظام صنفی باوجود تازه تأسیس بودن، بیش از انتظار بود و زمانی که انتظارات بالا می‌رود دیگر بستگی به ظرفیت افراد و نحوه پاسخ‌گویی دارد و گاهی ممکن است یک طرف صبر و حوصله بیشتر و دیگری صبر کمتری داشته باشد. 

زمانی که تغییری رخ می‌دهد همه منتظر رخدادهای بهتری هستند و نگاه‌های بدبینانه کمتر می‌شود و شاید این را می‌توان اقبال من دانست که این تغییرات اتفاق افتاد. شاید دلیل آن لطف دوستان نسبت به من بود؛ چون سال‌ها با آنان در تعامل بودم و این تغییر سبب ایجاد یک نگاه جدید شد و من نیز از این فرصت استفاده کردم. 

زمانی که در بازار رونق وجود داشته باشد، می‌توان گفت که بخش خصوصی تمایلی به نزدیک شدن به دولت ندارد. ولی زمانی که رکود ایجاد می‌شود، بخش خصوصی انتظاراتی از دولت دارد و با توجه به محدودیت‌هایی که در وزارتخانه وجود دارد مدیر وقت شاید نتواند پاسخ‌گوی تمام انتظارات باشد و ممکن است این امر سبب ایجاد اختلاف شود لذا این اختلاف، اختلاف بین شخص و اشخاص نبوده است.

آیا یکی از دلایل رفع این اختلافات را می‌توان جدی گرفتن حوزه آی‌تی در وزارتخانه هم دانست؟ 

دقیقاً همین‌طور است. در آن دوره موبایل به‌عنوان یک بحث اساسی در وزارتخانه مطرح بود و یک اپراتور جدید نیز اضافه‌شده بود؛ بنابراین به این موضوعات بیشتر از آی‌تی پرداخته شد و علاقه‌مندی دکتر تقی‌پور (وزیر وقت) به این حوزه نیز سبب ایجاد نگاه جدیدتری به این مقوله شد. درنتیجه تغییرات خوبی هم در وزارتخانه و هم در سازمان فناوری اطلاعات انجام گرفت. 

منبع: ماهنامه دیده بان فناوری