علیرضا صیدی حضور طولانی‌مدتی در معاونت فناوری اطلاعات شرکت مخابرات ایران داشته است و در این مدت پای ثابت پروژه‌های فناوری اطلاعات این شرکت و مشتریانش بوده است. او این روزها در ساختمان مرکزی شرکت مخابرات ایران حضور ندارد و در ساختمان جدیدی در کنار مجموعه کامپیوتری پایتخت اسکان گزیده که با عنوان مرکز توسعه فناوری اطلاعات شرکت مخابرات ایران نامگذاری شده است.

علیرضا صیدی حضور طولانی‌مدتی در معاونت فناوری اطلاعات شرکت مخابرات ایران داشته است و در این مدت پای ثابت پروژه‌های فناوری اطلاعات این شرکت و مشتریانش بوده است. او این روزها در ساختمان مرکزی شرکت مخابرات ایران حضور ندارد و در ساختمان جدیدی در کنار مجموعه کامپیوتری پایتخت اسکان گزیده که با عنوان مرکز توسعه فناوری اطلاعات شرکت مخابرات ایران نامگذاری شده است.
 
این مرکز پس از خصوصی‌ شدن شرکت مخابرات ایران مسوولیت‌های جدیدی برعهده دارد که از هم‌اکنون باید آجرهای آن را با دقت و درست روی هم بچیند تا نه‌تنها در بازار رقابت قدرت مانور داشته باشد بلکه با رعایت شرایط رقابت سرویس‌های انحصاری‌اش را در اختیار رقبا بگذارد. واگذاری ۱۰ میلیون پورت اینترنت پرسرعت بر بستر فیبر و ADSL به عنوان اهداف پنج‌ساله این مرکز تدوین شده است.

معاونت فناوری اطلاعات شرکت مخابرات ایران به مرکز توسعه فناوری اطلاعات که مباحث آی‌تی مخابرات را پیگیری می‌کند تغییر شکل داده است. این تغییر شکل چرا و با چه هدفی به وجود آمد؟

حوزه فناوری اطلاعات، حوزه ایجاد شبکه‌های دسترسی، Core و EDGE مخابرات در استان‌ها و مخابرات ایران با هدف توسعه سرویس‌های باند پهن در سطح کشور است. در آن حوزه وظایفی را در معاونت فناوری اطلاعات مخابرات ایران انجام می‌دادیم و یکسری وظایف و اختیارات در مخابرات استان‌ها و اختیاراتی هم در اختیار هیات مدیره مخابرات ایران بود. برای اینکه بتوانیم سازماندهی و سرعت عمل در این حوزه را بالا ببریم، اوایل سال ۹۰ بحث‌هایی در هیات مدیره مخابرات ایران مطرح شد تا ساختاری را شکل دهند تا اختیارات متمرکز باشد و سرعت عمل در تصمیم‌گیری و اجرا بالا رود. بر این اساس ساختار مرکز توسعه فناوری اطلاعات شکل گرفت که به صورت هیات عاملی هم اداره می‌شود و مرکب از دو نفر از مخابرات ایران و سه نفر از نمایندگان استان‌ها است و رئیس مرکز کارهای اجرایی مرکز را انجام می‌دهد.

این اعضا به چه صورت انتخاب می‌شوند و مسوولیت انتخاب آنها با چه کسی است؟ اشخاص حقیقی انتخاب شده‌اند یا حقوقی؟

ما ۱۵ جلسه در هیات مدیره مخابرات ایران داشتیم و بحث‌های مختلفی در آنجا مطرح شد و با توجه به اینکه در شرکت مخابرات ایران در حال تغییر ساختار هستیم، تا آن زمان این مرکز متولی بحث دیتا در شرکت مخابرات ایران خواهد بود که اختیاراتی را هیات مدیره مخابرات ایران به هیات عامل مرکز داده که بتواند در تصمیم‌گیری و اجرا سرعت عمل را بالا ببرد. اعضای هیات عامل و رئیس مرکز حقیقی بوده و توسط هیات مدیره شرکت مخابرات ایران تعیین می‌شوند.

این اختیارات خاص شامل چه چیزهایی است؟

اختیاراتی است که هیات مدیره مخابرات ایران در حوزه توسعه باند پهن داشته و آنها را در این حوزه به هیات عامل تفویض کرده است تا بتواند سریع‌تر تصمیم‌گیری و در این فضا اجرا کند.

آیا تشکیل این مرکز پیشنهاد مالکان خصوصی مخابرات بوده است؟ چون بعد از تغییر شکل مخابرات از دولتی به خصوصی بحث‌ها و گلایه‌هایی در بحث‌های فناوری اطلاعات مخابرات وجود داشت که آقای پوررنجبر در آن زمان می‌گفتند این موضوع را پیگیری می‌کنند و وعده داده بودند با تغییر ساختاری که به وجود می‌آید، آن را سازماندهی خواهند کرد. این مرکز هم در همین راستا به وجود آمد؟

این یک تصمیم جمعی بود که در هیات مدیره مخابرات ایران گرفته شد. برای این کار ستادی در مخابرات ایران با حضور اعضای هیات مدیره مخابرات ایران، مدیرعامل، دو تن از معاونان مدیرعامل یعنی بنده و آقای مهندس ابراهیمی، سه تن از مدیران عامل استان‌ها و با حضور آقای مهندس پوررنجبر تشکیل شد. تشکیل این مرکز تصمیم جمعی این ستاد بود که هم‌اکنون به عنوان هیات عالی مرکز در حال فعالیت است.

فرمودید که این مرکز در راستای تغییر ساختارهای اساسی که قرار است در مخابرات ایجاد شود، با توجه به پیشنهادات گروه مشاور ایجاد شده است. این تغییر ساختار در بحث آی‌تی انتهایش منجر به ایجاد این مرکز بوده یا تغییرات ساختاری دیگری هم به وجود خواهد آمد؟

آن تغییر ساختار در دستور کار هیات مدیره مخابرات است که انجام می‌شود و گزارش آن را آقای مهندس فیضی اعلام خواهند کردند.

آیا با ایجاد این مرکز در شرکت‌های مخابرات استانی هم ستادها یا مراکز کوچک‌تری تشکیل شده یا اینکه همه باید با این مرکز همکاری کنند و همه تصمیم‌ها در این مرکز گرفته شده و ابلاغ می‌شود؟

این مرکز ساختار استانی ندارد. در واقع شرکت‌های مخابرات استانی بیشتر کارهای اجرایی را انجام داده و این مرکز به صورت کلان فعالیت‌های متمرکز و مدیریت، هدایت و راهبری آن را بر عهده دارد.

آیا معاونت فناوری اطلاعات استان‌ها هم حذف شدند؟

نه، هیچ چیزی حذف نشده. اصلا معاونت فناوری در استان‌ها نداشتیم. بعضی استان‌ها اداره دیتا و برخی دیگر مدیریت فناوری اطلاعات دارند. آنها کمافی‌السابق کار خود را انجام می‌دهند اما سازماندهی منسجم‌تری در بخش دیتا در مخابرات خواهیم داشت.

بعد از اینکه مرکز فناوری اطلاعات در وزارت ارتباطات و به موازات آن در وزارتخانه‌های دیگر ایجاد شد، همان مرکز تقریبا با همان شکل و نام در مخابرات هم ایجاد شد. این ارتباطی با آن تغییر ساختار وزارتخانه‌ها هم دارد؟

ایجاد مرکز فناوری اطلاعات در وزارتخانه‌ها برای توسعه بحث فناوری اطلاعات در سازمان مربوطه بوده و ایجاد این مرکز ارتباطی به این موضوع نداشته ولی می‌تواند کمک موثری در ایجاد و توسعه زیرساخت مورد نیاز در سازمان‌ها باشد.

چه برنامه‌ای برای برنامه پنجم مخابرات در نظر گرفته شده؟

برنامه‌ای که برای خود در نظر گرفتیم، برنامه ۱۰-۱۰ است که بتوانیم تا انتهای برنامه پنجم توسعه ۱۰ میلیون پورت پرسرعت با سرعت ۱۰ مگابیت به مشتریان ارائه دهیم. این یک ایده و برنامه کلان مخابرات در این حوزه است. این شعار محوری و کلیدی برای مخابرات ایران است که تمام برنامه‌هایمان در طول سال‌های برنامه بر اساس آن خواهد بود.
 
در مرکز پنج بخش داریم. بخش برنامه‌ریزی و کنترل پروژه، کسب و کار، شبکه، آی‌تی و پشتیبانی. در بخش کسب و کار اهدافی که برای برنامه پنجم توسعه برای مخابرات در نظر گرفته شده، در این مرکز شکل گرفت. ما باید بتوانیم در برنامه پنجم توسعه نقش خود را خوب ایفا کنیم و بر اساس برنامه‌ای که برای کشور در مجلس و دولت تدوین شده، نقش خود را به خوبی ایفا کنیم. 

در قسمت کسب و کار که مشتری‌مداری را به صورت کلان در مخابرات دنبال آن هستیم، تمام حوزه‌های مربوط به مشترکان کلان و خرد را در آنجا مدیریت می‌کنیم. یکی از کارهایی که آنجا انجام می‌شود، بحثی است که گفتید در ارگان‌ها و نهادها و وزارتخانه‌های مختلف الان سازمانی به نام سازمان آی‌تی تعیین کرده‌اند که آنها نقش توسعه آی‌تی در نهادها و سازمان‌های خود را دارند. اکثر آنها هم می‌گویند ما یک شبکه ارتباطی می‌خواهیم که این کارها را انجام بدهیم. در این مرکز ما این موضوع را به خوبی سازماندهی می‌کنیم.

برای نمونه ما در این مدت تفاهمنامه‌های خوبی با گمرک جمهوری اسلامی، سازمان امور مالیاتی، وزارت آموزش و پرورش و وزارت صنعت، معدن و تجارت امضا کردیم که بتوانیم در بازه زمانی مشخصی خدمات ارتباطی را با سهولت به آنها بدهیم. هماهنگ کردن استان‌ها و دادن SLA و تعرفه‌های مشخص برای این سازمان‌ها و نهادها با مدیریت این مرکز صورت می‌گیرد. یکی دیگر از کارهایی که ما در این مرکز شروع کردیم این است که برای شبکه دولت تفاهمنامه‌ای با نهاد ریاست جمهوری بستیم تا بتوانیم شبکه دولت را از نظر فنی و ساختار شبکه سازماندهی کنیم. کار آن شروع شده، مشاوره و طراحی این شبکه را به مخابرات ایران سپردند که در حال انجام است.

راه‌اندازی شبکه شابک هم در همین راستاست؟

از دیگر کارهای این حوزه بحث شبکه شابک است که مذاکرات آن را با بانک مرکزی شروع کردیم تا بتوانیم یک شبکه مستقل و قابل اتکا برای بانک‌ها در حوزه شبکه ارتباطی ایجاد کنیم.

با تشکیل این مرکز، آن بار ترافیکی که شرکت‌هایی مثل PAP یا شرکت‌هایی که در مباحث آی‌تی با مخابرات کار می‌کردند، از دوش مخابرات برداشته شد و بر عهده این مرکز قرار داده شد. برنامه‌های آینده این مرکز چه خواهد بود؟ در جهت تسهیل روابطش با دیگر شرکت‌های فعال آی‌تی که با مخابرات همکاری می‌کنند چه خواهد کرد؟

یکی دیگر از بحث‌های ما در بخش کسب و کار ارتباط با دیگر فعالان این حوزه در دیگر بخش‌های خصوصی است مثل PAPها. به نظر ما فقط PAPها نیستند. الان بحث ISPها را هم داریم. اگر بازار ADSL رشد کند، قطعا ISPهایی هم که در کل کشور سرویس می‌دهند، باید نقش‌شان در این بازار دیده شود.

یک دپارتمان خاص برای همکاری با بخش خصوصی ایجاد شده که به صورت جدی این موضوعات را مدیریت کنیم. بر این اساس برای نمونه با شرکت‌های PAP جلسات بسیار خوبی داشتیم. به تفاهم‌های خوبی هم رسیدیم که در یک آینده نزدیک نتایج این تفاهمات و جلسات مشترکی که با PAPها داشتیم، عملیاتی خواهد شد.

در این حوزه واقعا جدی هستیم که با بخش‌های خصوصی‌ دیگری که در این حوزه فعال هستند، بتوانیم تعاملات خوبی داشته باشیم و آنها هم بدانند که با مرکزیت متمرکزی در مخابرات ایران طرف هستند و مشکلات‌شان با ۳۰ استان کمتر شود. 

هماهنگی ۳۰ استان با آنها را بتوانیم مدیریت و راهبری کنیم. بخش مهم دیگری هم که در کسب و کار داریم، هماهنگی و همکاری کامل با رگولاتوری است که در این قسمت دپارتمان ویژه‌ای را برای همکاری و تعامل با سازمان تنظیم مقررات طراحی کرده‌ایم که ارتباطات سازمان با استان‌ها باید مدیریت شود و توقعات بحقی که سازمان تنظیم مقررات به عنوان رگولاتوری کشور از مخابرات در حوزه فناوری اطلاعات دارد، پاسخ دهیم. این در بخش کسب و کار و ارتباط با شرکت‌های خصوصی و سازمان تنظیم مقررات است.

فعالیت‌های مرکز در حوزه شبکه چیست؟

در بخش دپارتمان شبکه، در حال طراحی یکپارچه شبکه آی‌پی شرکت مخابرات ایران هستیم که یکی از کارهای اساسی و مهم این مرکز همین قسمت است. ما در یکی دو سال گذشته بعد از اینکه شبکه دیتای کشور بین مخابرات ایران و زیرساخت تقسیم شد، در استان‌ها یکسری شبکه‌های مترو و دسترسی ایجاد کردیم که بتوانند پاسخگوی نیازهای مقطعی‌شان باشند... که البته آنها هم هنوز خیلی زیر بار نرفته است. مثلا قم و کرمان...

الان بیشتر استان‌ها به غیر از دو استان زیر بار رفته‌اند. قم و کرمان استثنا بودند که پروژه‌های آنها از طریق وزارتخانه انجام شد، مشکلات این دو شبکه نیز برطرف شده و شاهد افتتاح واقعی شبکه مترو کرمان خواهیم بود. 

در واقع غیر از این دو استانی که خیلی پیشتر کار آنها شروع شده، در بقیه استان‌ها انجام شده و در حال سرویس‌دهی هستند به غیر از دو استان خراسان شمالی و کهگیلویه و بویراحمد که بحث‌های داخلی خود استان‌ها طول کشید و بعد از تشکیل مرکز به آنها هم کمک می‌کنیم که سریع‌تر خود را به حد استان‌های دیگر برسانند.
 
یک مشاور برای طراحی یکپارچه شبکه آی‌پی گرفته‌ایم که بر اساس آن بتوانیم در سراسر کشور به مشترکانی که انتظار دارند سرویس‌های یکپارچه‌ای را با SLA و تعرفه‌های مشخص، ارائه دهیم.

برنامه ‌زمان‌بندی‌مان برای خروجی‌های مشاور شش‌ماهه است که در نیمه اول سال ۹۱ خروجی‌های مشاور را دریافت خواهیم کرد و پیاده‌سازی آن در نیمه دوم سال ۹۱ شروع خواهد شد.

روی این شبکه چه خدماتی ارائه خواهید داد؟

این شبکه را طراحی کردیم که بتوانیم تمامی نیازهای ارتباطی‌ای را که مشتریان تجاری و خانگی ما در کشور دارند سازماندهی کنیم. به عنوان مثال مشترکان بخش کسب و کار، مشترکانی که با آنها تفاهمنامه امضا کردیم، اینها قطعا سرویس‌های یکپارچه کشوری می‌خواهند. اینها در دستور کار است تا حتی بتوانیم با ایجاد یک شبکه، پاسخگوی نیاز مشترکان خرد هم که از مخابرات پهنای باند قابل اتکا، مطمئن و پایداری انتظار دارند، باشیم.

در واقع این شبکه را در راستای تفاهمنامه‌هایی که با سازمان‌های مختلف امضا کردید، ایجاد کردید تا خدمات آنها را روی این شبکه عرضه کنید؟

در کل این شبکه می‌تواند پاسخگوی تمامی نیازهای مشترکان فعلی و آتی شرکت مخابرات ایران باشد.

در مورد دپارتمان همکاری با بخش خصوصی که یک دپارتمان قاعدتا خیلی مهم هم خواهد بود، فرمودید که به تفاهم‌هایی با شرکت‌ها رسیده‌اید. این چه مواردی را شامل مي‌شود؟ چون شرکت‌های PAP تمایلی به همکاری با مخابرات و قرار گرفتن زیر چتر مخابرات ندارند، خودشان را شرکت‌های مستقلی می‌دانند که مخابرات باید به آنها سرویس‌های مورد نیاز را ارائه دهد. این تفاهمنامه به چه صورتی اجرا می‌شود؟ روش همکاری‌تان به چه صورت است؟

در جلسه‌ای که در محل شورای رقابت با شرکت‌های اینترنتی داشتیم، صورتجلسه‌ای به امضا رسید؛ یکی از بندهای صورتجلسه این بود که تعاملات خود را بر اساس برد-برد و هزینه تمام‌شده داشته باشیم.

یعنی سرویسی که ما به شرکت‌های PAP می‌دهیم، کاملا مشخص و تعریف‌شده باشد و هزینه‌های دو طرف در آن دیده شود و بر اساس تعرفه‌هایی هم که وجود دارد، هزینه آن را بپردازند و ما سرویس را به آنها ارائه دهیم. یکی از کارهایی که الان در این حوزه با آنها به تفاهم قطعی رسیده‌ایم و تفاهمنامه امضا کرده‌ایم، بحث رانژه کردن خطوط بود. تاکنون گلایه‌ای که PAPها از مخابرات داشتند، این بود که رانژه‌ها به موقع انجام نمی‌شود و مخابرات هم این گله را داشت که هزینه‌ای در این مورد پرداخت نمی‌شود.

در جلساتی که شکل گرفت، این بحث‌ها کاملا کارشناسی شد و به نتایج خوبی رسیدیم که بحث رانژه را به صورت مکانیزه در اختیار PAPها قرار دهیم و آنها هم هزینه سرویس ما را بدهند. همان‌طور که ما در آن تفاهمنامه با PAPها هم ذکر کردیم، اگر سرویس ۷۲ ساعته بخواهند یک قیمتی دارد و اگر سرویس ۲۴ ساعته بخواهند هم قیمت دیگری دارد. بالاخره اگر بخواهیم سرویس ۲۴ ساعته بدهیم قطعا باید پشتیبانی را قوی‌تر کنیم و نیروهای بیشتری برای این کار جذب کنیم که هزینه آن بالاتر می‌رود. آنها هم قبول کردند و این قدم اول همکاری ما با PAPها بود.

همکاری‌های بیشتری نیز با هم داریم که آنها را قدم به قدم به صورت کارشناسی و مشخص به صورت برد-برد جلو می‌بریم تا هم هزینه‌های مخابرات و هم منافع PAPها در آن دیده شود تا بتوانیم در این فضا کار کنیم و فضا را به این سمت ببریم که اگر قرار است رقابت جدی بین مخابرات و PAPها شکل بگیرد، به صورت واقعی باشد. یعنی طوری نباشد که سرویس‌های زیادی به PAPها می‌دادیم و آنها همیشه ناراضی بودند و ما هم ناراضی بودیم و از یک طرف توسعه کشور هم این وسط دیده نمی‌شد. مثلا نگاه می‌کردیم که در کل کشور حدود ۴۰۰هزار پورت پرسرعت تا سال گذشته داشتیم.

بعد از این تعاملات سرعت کار هم بالا می‌رود و نفع آن هم به مردم می‌رسد. در بازار، رقابت خوبی شکل گرفته و یکی از اثرات آن کاهش تعرفه‌هاست که در همین رقابت شکل می‌گیرد. امیدواریم فضای همکاری خوبی را با PAPها مشخص کنیم.

دو نفر از آنها به عنوان نماینده تام‌الاختیار معرفی شده‌اند که در مذاکرات با ما شرکت می‌کنند و دو نفر هم از مرکز هستند که مرتب هر هفته جلسه دارند و خروجی‌های آنها را در هیات عامل گزارش می‌دهند.

از PAPها چه کسانی هستند؟

از PAPها آقای بیدختی‌نژاد و آقای میری هستند که نماینده تام‌الاختیار شرکت‌های PAP شده‌اند. فضای خوبی شکل گرفت که از این پراکندگی جلوگیری شود تا ما بتوانیم به تفاهمات خوب برسیم که الحمدالله در حال رسیدن هستیم.

گفتيد یک بخش از این تفاهمنامه مربوط به رانژه کردن خطوط است. آیا این تعرفه بیشتر یا کمتر از تعرفه رانژه‌ای که مخابرات تعیین کرده، خواهد شد؟

در این قسمت تعرفه‌ای وجود نداشته... 

پس آن تعرفه یک هزار تومانی رانژه خطوط که از مشترک دریافت می‌شود، چیست؟

آن چیز دیگری است. آن هزینه اجاره سیم مسی است ولی بحث رانژه، بحث تخلیه و دایری رانژه چیزی است که اصلا تعرفه‌ای نداشت و مخابرات‌ هم تاکنون این کار را انجام می‌داده است.

تعرفه آن را به صورت تفاهمی تعیین می‌کنید؟

ما به صورت تفاهمی با هم به توافق رسیدیم...

عددش چقدر است؟

عددش را چون هنوز توافق قطعی نشده، اعلام نمی‌کنیم و پس از آن اعلام خواهیم کرد. در این باره هماهنگی با رگولاتوری هم انجام شده است.

بر اساس مصوبه ۹۷ کمیسیون تنظیم مقررات قرار بود کارتابل مشترکی بین مخابرات، PAPها و رگولاتوری راه‌اندازی شود. ظاهرا این سامانه هنوز از طرف شما نهایی نشده است.

سامانه در ۲۰ استان آماده شده است. کار سنگینی بود که بتوانیم در ۳۰ شرکت مخابرات استانی آن را فراهم بکنیم و قابل سرویس در کل کشور هم باشد و رگولاتوری هم بتواند روی آن مدیریت کند. کار ساده‌ای نبود.

یک مدل همکاری که مخابرات پیشنهاد داده بود، به این صورت بود که PAPها برای مخابرات بازاریابی کنند یا در کنار عرضه سرویس‌های خود، کارهای مربوط به نصب را هم انجام دهند. در این مورد هم توانستید به توافق برسید یا از این پس هر یک به عنوان اپراتور مستقل فعالیت خواهید کرد؟

PAPها به عنوان یک اپراتور مستقل شناخته می‌شوند و برای ایجاد همکاری بیشتر در این مورد با بعضی از شرکت‌ها وارد مذاکره شدیم، در ۳۰ استان نقاط ضعف و قوت‌ زیادی داریم، بالاخره ما در قسمت بازاریابی و فروش مشکل داریم. سعی کردیم از شرکت‌های فعال در آن بازار استفاده کنیم. 

یکی از این شرکت‌ها می‌تواند PAP باشد. البته PAPها خودشان هم در استان‌های مختلف از توان بخش خصوصی استان‌ها استفاده می‌کنند که ما آنها را هم کنار نگذاشتیم و با آنها نیز وارد مذاکره می‌شویم و هر کس بتواند در این فضا به ما کمک کند، با او وارد مذاکره می‌شویم و فعالیت برد-برد با او خواهیم داشت.

برخی از PAPها هستند که در استان‌ها با شرکت‌های مخابرات استانی قرارداد دارند و طبق درصدهای مشخصی به ازای واگذاری هر پورت با یکدیگر کار می‌کنند. این همکاری هم در این قالب مسنجم گنجانده خواهد شد یا هر یک از شرکت‌ها می‌توانند به صورت مستقل با مخابرات‌های استانی کار کنند؟

اتفاقا بعد از تشکیل این مرکز قرار شد این کار در اینجا سازماندهی شود که استان‌های جزیره‌ای یکسری مذاکرات و قراردادهایی انجام ندهند که با هم خیلی تفاوت داشته باشد. خود PAPها هم از این قضیه زیاد راضی نبودند. برخی از استان‌ها خیلی سخت و برخی خیلی ساده می‌گرفتند و قرار شد در مرکز مدیریت شود که طرح خیلی خوبی را در این زمینه داریم که بتوانیم برای سال آینده آن را به مرحله انجام برسانیم.

شبکه شابک وعده‌ای بود که آقای فیضی برای ایجاد یک شبکه امن مخابراتی برای بانک‌ها داده بودند. دلیل نامگذاری آن چیست؟ چطور آغاز شد؟ چه زمانی قرار است راه‌اندازی شود؟

تفاهمنامه‌ای بین مخابرات و بانک مرکزی امضا شد که بحث‌ها از آنجا شروع شد. کمیته‌ای تشکیل شد که بنده به نمایندگی از مخابرات ایران در آن کمیته بودم، از طرف بانک مرکزی هم آقای نوری و آقای مهندس نجفی از شرکت خدمات انفورماتیک عضو آن بودند.

این بحث‌ها در آن جلسات انجام شد، به یک ساختار اجرایی مشخص در این حوزه رسیدیم که شرکت مشترکی که ۵۰ درصد سهام آن متعلق به مخابرات و ۵۰ درصد آن متعلق به بانک مرکزی است، راه‌اندازی کنیم تا بتوانیم در این حوزه فعالیت را شروع کنیم و متولی ایجاد شبکه مستقل بانکی، این شرکت مشترک باشد که در حال مذاکره برای تعیین اعضای هیات مدیره آن هستیم تا این شرکت کار را به صورت مستقل شروع کند.

شبکه را به صورت مستقل راه‌اندازی خواهید کرد یا بر اساس نیاز مشتری این شبکه طراحی می‌شود؟

بر اساس نیاز شبکه بانکی خواهد بود.

همکاری با این شرکت از طریق ابلاغیه بانک مرکزی انجام می‌شود؟ یعنی بانک مرکزی بانک‌ها را ملزم به همکاری با این شرکت خواهد کرد؟

هنوز وارد این قسمت‌ها نشده‌ایم. وقتی شرکت تاسیس شد اعضای هیات مدیره آن چگونگی همکاری بانک‌ها و مخابرات‌ها با این شرکت را مشخص خواهند کرد.

در حال حاضر با بانکی قرارداد بسته‌اید؟

نه، در حال حاضر کل بانک‌ها به عنوان مشترک مخابرات هستند.

اما دوره‌ای مطرح شده بود که برای راه‌اندازی این شبکه برای بانک ملی اقدام کرده‌اید.

بحث بانک ملی در راستای مذاکرات با بانک مرکزی بود که نتیجه آن ایجاد همین شرکت شابک شد. شابک هم مخفف شبکه اختصاصی بانکی کشور است. اساسنامه شرکت، شرح وظایف و اختیارات آن مشخص شده است تا ثبت شرکت انجام شود.

گفتید برای شبکه دولت تفاهمنامه‌ای امضا کردید. شبکه دولت چیست؟

دولت شبکه‌ای را در کل کشور دارد که به آن شبکه اختصاصی دولت می‌گویند که در حال حاضر به دستگاهای دولتی سرویس می‌دهد و بیشترین ارتباطات و امکانات آن هم از مخابرات ایران گرفته شده است. اینها در ارائه سرویس به استانداری‌ها، فرمانداری‌ها و کلا سازمان‌های خودشان مشکلاتی داشتند. از مخابرات ایران خواستند در این زمینه با آنها همکاری کند. 

تفاهمنامه‌ای بسته و قرار شد بر این اساس شرکت مخابرات ایران به عنوان مشاور نهاد ریاست جمهوری طراحی این شبکه را بر عهده گیرد. همکاران ما مشغولند که با اطلاعاتی که از نهاد ریاست جمهوری و آن شبکه و آن نیازهایی که دارند، یک شبکه جامع برای دولت بر اساس موجودی‌های مخابرات ایران طراحی کنند.

در رابطه با برنامه پنجم مخابرات برای عرضه ۱۰ میلیون پورت با سرعت ۱۰ مگابیت، این سرعت ۱۰ مگابیت را چگونه هدفگذاری کردید؛ با توجه به محدودیت‌هایی که در واگذاری پهنای باند وجود دارد؟

در زمان تدوین این برنامه برخی از ما این سوال را پرسیدند اما ما بالاخره بر اساس برنامه‌ها و سندهای بالادستی این برنامه را تهیه کردیم. یکی از سندهای بالادستی ما برنامه‌هایی است که دولت به مجلس ارائه کرده است که آن هم بحث شبکه ‌ملی اطلاعات است که برای استفاده از آن محدودیتی در ارائه پهنای باند به مشترکان نداریم.

در واقع بر اساس آنچه دولت معتقد است هدف‌گذاری کردید؛ اینکه می‌تواند اینترانت را تا ۲۰ مگابیت هم ارائه دهد؟

این برمی‌گردد به بحث ایجاد محتوایی که دولت برای این کار هدفگذاری کرده است. اگر این بخش خوب رونق بگیرد و محتویات جذاب و قابل ارائه‌ای در خدمت مردم قرار گیرد، ما می‌خواهیم برنامه‌ریزی کنیم و این توان را داشته باشیم که هر چقدر محتوا اضافه می‌شود، بتوانیم پهنای باند مورد نیاز مشترکان را برای این منظور افزایش دهیم تا آنها برای استفاده از محتوا مشکل پهنای باند نداشته باشند.

ما در حال حاضر با موضوع محتوا مواجهیم، فکر می‌کنم تکیه شما هم به محتوای صدا و سیماست که روی آن سرویس تلویزیون دیجیتالی را ارائه می‌دهید. حداقل در گام اول هم خودتان به این محتوا تکیه کرده‌اید و نه چیزی بیشتر از آن.

ما خودمان را متولی بحث محتوا نمی‌دانیم، باید بحث زیرساخت‌های ارتباطی را فراهم کنیم.

الان خودتان می‌توانید روی اینترانت مخابرات سرویس دهید؟

بله، به صورت پایلوت هم آن را آزمایش کرده‌ایم. الان می‌توانیم...

با چه سرعتی؟

برای سرویس IPTV توانستیم تا دو مگابیت به خانه‌ها سرویس بدهیم.

در مورد پروژه اتصال منازل به فیبر که بحث آن مطرح شد، مخابرات یکی از مدعیان راه‌اندازی این اپراتور بود. پایلوت آن را هم در مخابرات شروع کردید و از مخابرات استان تهران هم خواستید در نقاطی سرویس دهد. این پروژه در مخابرات به کجا رسید و آیا مخابرات قصد دارد این پروژه را در مخابرات اجرا کند؟

اینکه گفتم شعار ۱۰-۱۰ فارغ از بحث تکنولوژی دسترسی است.

که می‌تواند یا ADSL یا فیبر باشد...

بحث سرویس‌های باند پهن است. سرویس‌های باند پهن که می‌تواند با تکنولوژی فیبرنوری هم ارائه شود و هدفگذاری ما در برنامه پنجم این است که قطعا به سمت فیبر هم برویم. چون الان محتوای خوب قابل عرضه نداریم اما قطعا در برنامه پنجم این اتفاق می‌افتد. ما در هر صورت به این سمت می‌رویم و در انتهای برنامه پنجم بحث تغییر تکنولوژی را هم خواهیم داشت. چون با بررسی‌هایی هم که در کشورهای مختلف انجام دادیم و مشاوری که داریم، به این نتیجه رسیدیم که کشورهای صاحب محتوا و پیشرو در حال گذر از بحث ADSL و در حال سرمایه‌گذاری روی توسعه دسترسی‌های VDSL یا فیبر هستند. تا آن مرحله زیاد فاصله نداریم و اگر بتوانیم محتوای خوبی را در کشور فراهم کنیم قطعا در چند سال آینده مشترکان ما به جایی می‌رسند که ADSL هم پاسخگوی آنها نخواهد بود و باید روی فیبر و VDSL سرویس دهیم که ما برای این موضوع برنامه‌ریزی می‌کنیم.

مشخص کرده‌اید از این ۱۰ میلیون پورت چقدر آن فیبر باشد و چقدر ADSL یا چقدر VDSL؟

حدودی مشخص شده ولی هنوز کارشناسی دقیق نشده، در دست مشاور است تا روی آن کار کند و پس از اینکه مشخص شد، اعلام خواهیم کرد. 

آیا سرمایه‌گذاری اصلی همچنان روی سیم مسی خواهد بود؟ اصلا تکیه‌تان هنوز به سیم مسی است؟ چون هنوز مخابرات در این زمینه انحصار دارد.

با تغییر تکنولوژی، خودمان هم اعتقاد داریم که نباید اتکایمان به سیم مسی باشد چون قطعا طی چند سال آینده اگر جهشی در بحث محتوا در کشور ایجاد شود، نمی‌توان به آن اتکا کرد. خودمان هم برنامه‌ریزی‌مان بیشتر روی FTTx است.

خودتان تمایل ندارید در پروژه اپراتور چهارم مشارکت کنید؟

این تصمیم از اختیارات هیات مدیره مخابرات است.