نخستین اجلاس IFN تهران در بیستم خردادماه آینده برپا شد و محفلی بود برای جمع شدن همه شرکت‌ها و فعالانی که با وجه مشترک اسلامی بودن، خواستار حضور در بازار پولی و سرمایه ای کشور هستند.

در صبح خنک صبح بهاری که بعد از گرمای غیرمنتظره پایتخت؛ غنیمتی است، با سعید مستشار، مدیر خوش برخورد روابط عمومی سازمان بورس گفتگویی را شروع کردیم در خصوص برگزاری نخستین رویداد کشوری IFN. رویدادی که برای اولین بار قرار است سرمایه‌گذاران کشورهای اسلامی را در تهران گردهم بیاورد. نخستین اجلاس IFN تهران در بیستم خردادماه آینده برپا خواهد شد و محفلی خواهد بود برای جمع شدن همه شرکت‌ها و فعالانی که با وجه مشترک اسلامی بودن، خواستار حضور در بازار پولی و سرمایه ای کشور هستند. 

مستشار معتقد است بورس ایران برای سرمایه‌داران خارجی جذاب است و اجلاس IFN می‌تواند فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران خارجی در ایران را فراهم آورد. در ادامه با دیدگاه‌های وی در این خصوص بیشتر آشنا خواهید شد.

قراراست اجلاس IFN برای اولین بار در ایران برگزار شود. لطفاً در گام نخست از اهمیت اجلاس بگوئید و بفرمائید که این اجلاس چه تأثیری بر روی بازار سرمایه ایران خواهد گذاشت؟ 

من می‌خواهم بحث را از قبل از اجلاس IFN شروع کنم. یکی از برنامه‌های که امسال در دستور کار خود داریم توسعه فعالیت‌های بین‌المللی در حوزه بازار سرمایه است. می‌دانید که در سطح بین‌المللی ما با گشایش‌های خوبی مواجه شدیم. همین امر ما را برد آن داشت که به تبعیت از این اتفاقات، در بازار سرمایه نیز فعالیت‌های بین المللی خود را توسعه ببخشیم. پس طبیعتاً مهم‌ترین چیزی که در این حوزه مطرح می‌شود این است که ما بتوانیم فرصت‌های تعامل با فعالان صنعت مالی و بطور مشخص بازار سرمایه در بقیه کشورها را پیدا کنیم؛ بنابراین تلاش ما این است که در یک همایش، فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران را برای ذی‌نفعان خارجی ترسیم کنیم.
 
باید خاطرنشان کنم که ذی‌نفعان تنها سرمایه‌گذاران بورس نیستند، بلکه گروه‌های مختلفی را شامل می‌شوند. بخشی از آن‌ها سرمایه‌گذارانی هستند که می‌خواهند مستقیما در بازار سهام ایران سرمایه‌گذاری کنند. بخش دیگر مدیران نهادهای مالی می‌باشند که بازار ایران برایشان جذاب است؛ بنابراین منظور بنده از ذی‌نفعان خارجی، مجموعه‌ای فعالان صنعت مالی در سایر کشورها هستند که ورود به بازار سرمایه ایران، برای آنها جذاب است. پس نکته‌ای که می‌بایست از سوی ما پیگیری می‌شد (و امسال هم جدی‌تر آن را دنبال کردیم) این است که فرصت‌های توسعه بازارهای سرمایه در عرصه بین‌المللی و ورود ذی‌نفعان خارجی به ایران را تبیین کنیم. 

با توجه به رایزنی‌هایی که انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که بهترین روش برای تحقق چنین کاری برگزاری اجلاس و دعوت از سرمایه‌گذاران خارجی به ایران است. در داخل کشور هم از مسئولین بازار سرمایه و مسئولین ارشد اقتصادی دعوت کردیم که به جمع ما بپیوندند. 

طبیعتاً اجلاس IFN که برای نخستین بار در ایران برگزار می‌شود فرصت مناسبی است که این موضوع محقق شود. شعاری هم که برای این اجلاس در نظر گرفتیم در همین راستاست فرصت‌ها و چالش‌های اقتصاد اسلامی در یک چشم‌انداز رو به رشد» این در واقعه همان هدف ماست؛ یعنی معرفی و تبیین پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری و فعالیت در بازار سرمایه ایران که یک بازار کاملا اسلامی است؛ بنابراین اجلاس فضای خوبی برای تحقق این اهداف به وجود می‌آورد. طبیعتاً همزمانی برگزاری همایش با نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک و بیمه، به عنوان بزرگترین و متنوع ترین نمایشگاه صنعت مالی در جهان هم فرصت خوبی ایجاد می‌کند که بتوانیم از نزدیک فعالان صنعت مالی از سایر کشورها را با فعالان صنعت مالی در ایران، یعنی فعالان بازار سرمایه، بازار پول و صنعت بیمه آشنا کنیم و آن‌ها را برای فعالیت در ایران ترغیب نماییم. 

آیا برای شرکت‌کنندگان اجلاس امکان استفاده از غرفه‌های نمایشگاه بورس هم فراهم است؟
در نمایشگاه بورس، بانک و بیمه حضور ۳۳۰ شرکت قطعی شده است. این شرکت‌ها هم همگی شرکت‌های هستند که در صنعت مالی ایران فعالیت می‌کنند. به‌عنوان‌مثال اغلب بانک‌ها، شرکت‌ها و بیمه‌ها در اجلاس حضور دارند. در بازار سرمایه هم اغلب کارگزاران سرمایه شرکت خواهند کرد؛ بنابراین اگر شرکتی باشد که نماینده‌اش در این اجلاس حضور دارد و برای شرکت در نمایشگاه ابراز تمایل کند قطعاً ما با آن شرکت همکاری‌های لازم را انجام خواهیم ‌داد. 

ویژگی خاص این اجلاس با اجلاس‌های مشابه در چیست؟

 با توجه به اینکه این اجلاس مختص کشورهای اسلامی است. بازار سرمایه در ایران یک بازار سرمایه اسلامی است. اگر بخواهید بازار سرمایه در ایران را با سایر کشورهای اسلامی مقایسه کنیم می‌بینیم که در آن کشورها ابزارهای متعددی برای دادوستد وجود دارد که لزوما همه این ابزارها اسلامی نیستند، بلکه تنها بخشی از آن‌ها و شاید بتوان گفت بخش نسبتا محدودی از این ابزارها، با مبانی فقهی مسلمانان مطابقت دارند؛ اما بازار سرمایه ایران یک بازار کاملا اسلامی و منطبق بر مبانی فقهی است. پس این بحث برای ما بسیار حائز اهمیت است. از سال ۸۶ در بازار سرمایه کمیته فقهی تشکیل شد که مشخصاً بر بازار سرمایه نظارت می‌کنند که ابزارها و نهادها منطبق بر مبانی فقهی باشد؛ بنابراین از این حیث بحث مالی اسلامی برای بازار سرمایه حائز اهمیت است. 

در خصوص جایگاه اجلاس هم باید بگوییم که اگرچه هر سال، سازمان بورس و اوراق بهادار اجلاس بین المللی بازار سرمایه اسلامی را با همکاری بانک توسعه اسلامی و حضور اندیشمندان مالی اسلامی از کشورهای مختلف، در تهران برگزار می کند، اما شاید بتوان گفت از حیث تنوع مشارکت کنندگان، گستردگی مباحث و نیز فرصت تعامل میان فعالان صنعت مالی ایران و سایر کشورها، اجلاس پیش رو متمایز و بسیار حایز اهمیت است. 

میزان آشنایی سرمایه‌گذاران خارجی با بازار سرمایه ایران را تا چه حد ارزیابی می‌کنید؟
جذابیت های بازار سرمایه ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی بسیار زیاد است. مواردی همچون میزان بازدهی بورس ایران که طی سال های اخیر، جزو بیشترین بازدهی ها در بین بورس های دنیا بوده است، تنوع قابل ملاحظه صنایع در بازار سرمایه ایران که در منطقه خاورمیانه بی نظیر است و شرایط لازم را برای مدیریت ریسک سرمایه گذاران فراهم می کند، اسلامی بودن بازار سرمایه ایران، برخورداری از قوانین و مقررات به روز و مناسب، وجود زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری بسیار مناسب در حوزه معاملات و اطلاع رسانی و نکته بسیار مهم و کلیدی، چشم انداز مثبت اقتصادی و برنامه دولت برای بهبود فضای کسب و کار، همه و همه فرصت های جذابی را برای سرمایه گذاران خارجی در بازار سرمایه ایران فراهم آورده است که درصورت رفع و یا کاهش برخی محدودیت های موجود، انتظار ورود گسترده سرمایه گذاران خارجی به بازار سرمایه ایران چندان دور از ذهن نخواهد بود. 

قوانین حمایتی از سرمایه‌گذاران خارجی در ایران به چه صورت است؟
ما یک آئین‌نامه داریم با عنوان آئین نامه سرمایه گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای سرمایه‌گذاری خارج از بورس. این آئین‌نامه بسیاری از شرایط و دغدغه‌های که قبلاً سرمایه‌داران در بورس داشته‌اند را برطرف کرده است. برای مثال درگذشته سرمایه‌گذاران برای ورود در بورس ایران می‌بایست از سازمان سرمایه‌گذاری مجوز دریافت می‌کردند؛ اما با تصویب این آئین نامه، دریافت این مجوز اختیاری شده است و این کار، شرایط ورود سرمایه‌گذاران را تسهیل کرده است. و البته، بسیاری شرایط دیگر که در آئین نامه مذکور دیده شده و برخی محدودیت های گذشته را برطرف کرده است. 

به نظر شما تأثیر اجلاس IFN در فروش سهام شرکت‌های ایرانی به خریداران خارجی در شرایط تحریم چگونه خواهد بود؟
به نظر من باید درخصوص تأثیر این اجلاس بر جذب سرمایه گذار خارجی و توسعه تعاملات بین المللی صنعت مالی، باید نگاهی واقع بینانه داشت. قرار نیست صرفا با برگزاری یک اجلاس، تحول چشمگیری صورت گیرد، اینگونه گردهمایی ها، در واقع یک نقطه شروع بسیار خوب است، برای تحقق یک هدف کلیدی که همان توسعه تعاملات با دنیاست؛ چیزی که برای ما اهمیت دارد این است که واقعیت‌های سرمایه‌گذاری در ایران را برای سرمایه‌گذاران خارجی معرفی کنیم. این تعامل در میان‌مدت و بلندمدت شکل می‌گیرد. باید بتوانیم شرایط و مقدمات لازم برای توسعه تعاملات بین المللی بازار سرمایه را فراهم کنیم و از این منظر، اجلاس IFN بسیار تأثیرگذار خواهد بود. 

در آخر اگر ناگفته قابل‌ارائه‌ای دارید بیان بفرمائید.
جا دارد در اینجا من به نمایشگاه بین المللی بورس، بانک و بیمه (FINEX۲۰۱۴) هم اشاره‌ای داشته باشم. اجلاس IFN برای اولین بار در ایران برگزار می‌شود؛ اما عمر نمایشگاه هشت‌ساله است. هشتمین دوره نمایشگاه بین المللی بورس، بانک و بیمه با حضور بیش از ۳۵۰ شرکت فعال در صنعت مالی از ایران و سایر کشورها در فضایی بالغ بر ۴۰ هزار مترمربع، جزء بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های صنعت و مالی دنیاست هم به لحاظ وسعت و تنوع و هم به لحاظ تعداد. این هم‌زمانی قطعا مبارک است. صرف اینکه عده‌ای بیایند و سخنرانی کنند کافی نیست. هرچند برای سرمایه‌گذار خارجی این موضوع اهمیت دارد که بداند مسئولین اقتصادی در ایران چه استراتژی‌های را دنبال می‌کند. پس باید خاطرنشان کنم نمایشگاه باعث می‌شود در یک بازده زمانی کوتاه‌مدت خارجیان با صنعت مالی ایران از نزدیک آشنا شوند. به نظر من همزمانی این دو رویداد می‌تواند مکمل خوبی باشد هرچند نباید انتظار داشته باشیم همه‌چیز با برگزاری اجلاس تمام می‌شود اما به‌هرحال پیامدهای مثبت زیادی را می‌توانیم پیش‌بینی کنیم.