در نر‌م‌افزارهای ارتباطی رفتار کاربران درآمد مي‌آفريند
28 فروردين 1395 ساعت 9:00
اگر بخواهيم نگاهي آينده‌نگرانه به اقتصاد داشته باشيم و مديريت منابع مالي را در جهان پيشرو که تکنولوژي آن را به‌سرعت به ما نزديک مي‌کند مورد بررسي و کنکاش قرار دهيم بايد به اپليکيشن‌هاي ارتباطي تبلت‌ها و گوشي‌هاي موبايل نگاهي دقيق‌تر داشته باشيم.
اگر بخواهيم نگاهي آينده‌نگرانه به اقتصاد داشته باشيم و مديريت منابع مالي را در جهان پيشرو که تکنولوژي آن را به‌سرعت به ما نزديک مي‌کند مورد بررسي و کنکاش قرار دهيم بايد به اپليکيشن‌هاي ارتباطي تبلت‌ها و گوشي‌هاي موبايل نگاهي دقيق‌تر داشته باشيم.
به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، به‌نوعي اينها دريچه ورود به جهان تازه‌اند. اين در حالي است که درب اقتصاد و چارچوب‌هاي آن بعد از قرن‌ها و ساليان بسيار هنوز بر همان پاشنه‌اي مي‌چرخد که مي‌چرخيد، يعني همان بده‌بستان ساده، يعني همان معاملات پاياپاي، يعني همان نقل‌وانتقال وجوه بسودني.
هنوز بعد قرن‌ها و اين همه تغييرات و نظريه‌هاي مختلف براي سازوکار مالي شرکت‌ها و کشورها و بنگاه‌ها، بنمايه‌ها همان است که بود با قدري شکل و شمايل تغيير يافته و بهتر و پيچيده‌تر شده درصورتي که جهان و ماهيت درآمدزايي در آن دچار تغييرات بنيادين شده است. امروزه اين فرآيند شکل گرفته در دنياي فناوري و البته نقل‌وانتقال‌هاي مالي که در اين حيطه ديده مي‌شود بي‌آنکه در قبال خدمت ملموس به مشتريان، مبلغي ملموس دريافت شود، نشانگر آن است که مرزها در حال جابه‌جايي است و انديشمندان اقتصادي ما از اين سرعت جابه‌جايي و تغيير مرزها عقب مانده‌اند.
اين اتفاق در رشته مديريت نيز رخ داده است. مدت‌هاست سوالي ذهن اذهان را به خود مشغول کرده است که درآمدهاي اين نرم‌افزارهاي ارتباطي تازه سربرآورده و فرآوري شده از کجاست. اما همتي براي پاسخ درست بدان هنوز شکل نگرفته است. اين نرم‌افزارهاي ارتباطي گاهي يک‌تنه کار يک مخابرات را انجام مي‌دهند بي‌آنکه مثل مخابرات هزينه‌هاي آن‌چناني دريافت کنند. برخي از اين نرم‌افزارها که يک تيم ساده چندنفره و بر اساس متدهاي جذاب و پيشرو خلق شده‌اند، باارزش کلي چندين برابر در مقايسه با شرکت مخابرات ايران يا شرکت‌هاي ديگر مخابراتي خريدوفروش مي‌شوند و سهام‌دار دارند.
اقتصاددان‌ها و مديران از اين حوزه وسيع غافل مانده‌اند و اين غفلت است که باعث شده اين سؤال بارها پرسيده شود و بي‌جواب بماند و درنتيجه از توسعه و پرداختن به اين حوزه بي‌بهره بمانيم؛ اما اينکه واقعاً اين شرکت‌هاي نرم‌افزاري از کجا به اين ارزش تجاري مي‌رسند و از چه جهت بهره مالي مي‌برند که مي‌توانند به کل جهان و کاربران خود اين خدمات وسيع و ارزان را بدهند، مستلزم دسترسي به داده‌هايي است که شايد براي به‌دست آوردن آن است که اين شرکت‌ها به وجود آمده‌اند. نرم‌افزارهايي مثل تلگرام و وايبر و واتس‌آپ و غيره در کنار کارکردهاي درآمدزايي خرد و ريزي که مثل فروش استيکر و تم و خدمات ويژه دارند، عمداً شرکت‌هاي داده‌پرداز هستند. آنها با حجم کاربراني که به‌واسطه رايگاني ارتباط به آنها رجوع مي‌کنند، يک بانک اطلاعات در اختيار دارند که هر تاجر و شرکت سرمايه‌گذاري و هر هلدينگي بتواند از اطلاعات آنها بهره ببرد. الگوهاي رفتاري که در اقتصاد و پيش‌بيني رفتار مصرف‌کننده بسيار کارايي دارد يک مطلب مهم است که از اين نرم‌افزارها برمي‌آيد و مي‌توانند بر حسب موضوع و رفتار کاربران خود در هر منطقه بدان دسترسي داشته باشند و اين داده‌ها را با رقم‌هاي کلاني بعد از يک آناليز موضوعي در اختيار شرکت‌ها قرار دهند تا از آن الگوهايي براي خط توليد خود استخراج کنند.
شايد اين شرکت‌ها هرگز اين هدف و اين امکان خود را مطرح نکنند ولي بسيار حائز اهميت و براي آنها در دسترس است. به‌نوعي مخاطبان اين نرم‌افزارها با رفتار خود و تکست‌هايي که به اين نرم‌افزارها مي‌دهند الگوي رفتار خود را در قبال خدمات مي‌فروشند. البته اين تنها محل درآمدي آنها نيست و همان‌طور که در ابتدا گفتم، اين شرکت‌ها و نرم‌افزارها تبليغات و خدماتي هم به فروش مي‌رسانند. البته در ايران برخي از اين خدمات قابل دسترسي نيست ولي در کشورهاي ديگر که مي‌توانند از خدمات اضافه اين نرم‌افزارها بهره ببرند بابت هزينه‌هاي به‌مراتب کمتر نسبت به خط‌هاي تماسي که تا قبل از آن استفاده مي‌کردند از خدمات بهتري برخوردار مي‌شوند.
جدا از اين درآمد، اين شرکت‌ها با تعداد وسيعي از مخاطبان طرف هستند تا همان‌طور که الگوي رفتاري آنها را استخراج کنند، داده‌هاي آماري فراواني را در اختيار برنامه‌ريزان اقتصادي و مديريتي چه تجاري و چه سياسي قرار بدهند تا سياست‌هاي متناسب با آنها و آن منطقه تبيين شود. اين نيز شايد در سياست‌ها و منظورهاي اعلام‌شده اين شرکت‌ها نباشد ولي چيزي است که در دسترس آنهاست و قطعاً مي‌تواند در قدرت‌افزايي اين شرکت‌ها و ارزش‌گذاري آنها نقش تعيين‌کننده‌اي داشته باشد. وايبر، واتس‌آپ، تلگرام و ساير اپليکيشن‌هايي از اين دست، خوب يا بد، کاربردي يا غيرکاربردي روزانه اطلاعات ميليون‌ها کاربر را در سرورهايي خود ذخيره مي‌کنند و در دنيايي که داشتن اطلاعات هزينه‌برترين کار است و همه شرکت‌ها و دولت‌ها دربه‌در اطلاعات روشن و دست اول و منسجم هستند چه بهتر از اين طريق تا نيازهاي خود را برطرف کنند و براي پيش‌بيني آينده و تدبيرهاي لازم از آن استفاده کنند.
اکنون در کشور خودمان براي برخي از همين اطلاعات و سرشماري‌ها هزينه‌هاي هنگفتي صورت مي‌گيرد و يا براي نظرسنجي‌هاي موردي هزينه‌هاي به‌مراتب سنگين‌تري رخ مي‌دهد که گاهي هم درست و کامل و صد درصدي نيست، ولي از طريق اينها به‌دليل رفتار و داده‌هايي که صداقت در آن بيشتر است به‌سادگي اين داده‌ها دم دست قرار مي‌گيرند؛ اما جدا از ديگر منابع درآمدي که اين شرکت‌ها به‌واسطه همين موارد دارند، محل نزديکي جهان و واسطه‌هاي خوبي براي تسهيل جامعه جهاني به دهکده جهاني هستند که به اين واسطه وقتي فاصله‌ها کم شود تبليغات و توسعه فرهنگي و اقتصادي و سياسي با سرعت بيشتري شکل گرفته و شرکت‌ها با بسترهاي مناسبي براي تجاري کردن فکرهاي خود مواجه مي‌شوند. البته اين بازار شکل‌گرفته در اين سال‌ها نيازمند تحقيقات و بررسي‌هاي پهناورتري است که ما در کشور خود بسيار از آن عقب مانده‌ايم و بايد به اين رفتار و شکل و شمايل تازه، نگاهي ديگرگونه داشته باشيم.
مرجع: ماهنامه دیده‌بان فناوری- شماره ششم
کد مطلب: 11010