فرصت‌های فضای مجازی برای پیشرفت ایران

رهبر معظم انقلاب هفته گذشته با صدور حکمی به‌منظور تشکیل و راه‌اندازی شورای‌عالی فضای مجازی، بر ضرورت استفاده از فرصت‌های فضای مجازی و اتخاذ تدابیر لازم به‌منظور صیانت از آسیب‌های این فضا تاکید کردند.

برای پی بردن به‌نظرات تعدادی از صاحب‌نظران فناوری اطلاعات و ارتباطات درباره اقداماتی که باید از سوی شورای‌عالی فضای مجازی انجام گیرد، با دکتر علی اصغر محکی مدیرکل مطالعات فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، دکتر محمد سلطانی‌فر استاد دانشگاه و مدیر پژوهش‌های رسانه‌ای مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و دکتر علی اکبر جلالی استاد دانشگاه علم و صنعت گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.

دکتر محکی در این زمینه گفت: با توجه به گسترش فوق‌العاده سریع فضای مجازی در تمام فضای زندگی جمعی شهروندان به‌ویژه در کشور خودمان به‌نظر می‌رسد برای مصون ماندن از آثار و تبعات ناخواسته این گسترش بر آحاد جامعه و نیز به حداکثر رساندن مزایای مثبت آن لازم باشد سیاستگذاری واقع‌بینانه‌ای صورت گیرد. او در توضیح این دیدگاه خویش افزود: از آنجا که خدمات بسیار متنوعی در جهت رفع نیازهای گوناگون بشر امروزی در فضای وب وجود دارد، ضرورت دارد این سیاستگذاری با نگاهی ایجابی و مثبت به ظرفیت‌های فناوری‌های نوین جهت‌گیری دهد و نگذارد نگاه‌های بدبینانه و توأم با افراط مانع از دسترسی شهروندان به ظرفیت‌ها و امکانات مثبت این فناوری‌ها شوند. از این نظر به باور بنده خوب است اصل دسترسی آزادانه شهروندان به بانک‌های اطلاعاتی جهانی و نیز ظرفیت‌هایی که به توسعه ارتباطات میان‌فرهنگی کمک می‌کند مدنظر باشد.

دکتر محمد سلطانی‌فر نیز گفت: باید این مسئله را بررسی کنیم که آورده‌های مثبت ما در اضافه کردن اطلاعات و در همکاری اطلاعاتی با فضای مجازی چه میزان بوده است. قطعا ما نقاط مثبت زیادی را در فرهنگ و تاریخ خودمان داریم که هم در فضای مجازی مغفول مانده و هم در فضای مجازی به سرقت رفته است. به‌عنوان مثال امروزه اسامی و اطلاعات بسیاری از اندیشمندان ما را در فضای مجازی به سرقت برده‌اند یا بنا به دلایلی اطلاعات مربوط به دانشمندان و اندیشمندان ما را تغییر داده و انحراف در آن ایجاد کرده و به نفع خویش مصادره کرده‌اند. وی افزود: ما باید بتوانیم از تمام پتانسیل‌های تاریخی، مذهبی و فرهنگی خود بهره‌برداری کنیم و تمام امکانات موجود خود را که در کشورهای دیگر بسیار زیادند و در فضای مجازی دنبال یک محمل و جایگاهی برای هم‌افزایی هستند در فضای مجازی داشته باشیم. اینکه یک نقطه کانونی شکل بگیرد و بتواند همه این اطلاعات را بر پایه دستوری که مبنی بر استفاده از تمام ظرفیت‌ها صادر شده است، گردآوری کند، به‌نظر بنده می‌تواند طلیعه خوبی برای ایجاد و هم‌افزایی نیروهایی که امروز در فضای مجازی هرز رفته‌اند باشد.

دکتر علی اکبر جلالی نیز اظهار داشت: مهم‌ترین وظیفه شورای‌عالی فضای مجازی تعیین استراتژی‌هایی برای توسعه استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات در طول برنامه‌های پنجم، ششم و هفتم توسعه که ما را به چشم‌انداز ۲۰ساله نظام می‌رساند، است. او در توضیح این استراتژی‌ها گفت: این استراتژی‌ها می‌تواند در برنامه پنجم توسعه پنج‌ساله دولت الکترونیک، در برنامه ششم توسعه ایران الکترونیک و در برنامه هفتم توسعه ایران همراه باشد. در این راستا ما باید بتوانیم فاصله دیجیتال زیادی که بین کشور ما و بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته به‌وجود آمده را در طول این سه برنامه جبران کرده و همراه با توسعه جهانی حرکت کنیم. برای رسیدن به این هدف باید توجه ویژه‌ای به افزایش پهنای باند دسترسی شود. بر همین اساس در برنامه توسعه پنجم باید پهنای باند دسترسی به ۲۰ مگابیت در ثانیه و در برنامه ششم به یک گیگابیت در ثانیه برسد.

در برنامه هفتم نیز باید پهنای باند دسترسی ما به اندازه پهنای باند کشورهای توسعه‌یافته باشد. در همین حال یک عضو شورای‌عالی فضای مجازی با اشاره به جزئیات و اهداف مدنظر برای تشکیل این شورا گفت: حکم رهبری به نکاتی اشاره دارد که اولویت آن مربوط به بحث گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات با نگاه سرمایه‌گذاری هدفمند در این بخش است؛ به‌نحوی که این موضوع را به‌عنوان یک فرصت تلقی فرمودند تا به‌عنوان ابزاری برای پیشرفت همه‌جانبه کشور مورد استفاده قرار گیرد.