نامزدهای انتخابات در فضای مجازی

هر چه به روز رای‌گیری نزدیک می‌شویم صف‌بندی‌های سیاسی در کشور شفاف‌تر و فضای انتخاباتی داغ‌تر می‌شود. تبلیغات نامزدها از طریق صدا و سیما ادامه دارد و البته همانطور که از قبل انتظار می‌رفت مناظره‌های انتخاباتی نامزدها بیش از هر برنامه دیگری باعث گرمی فضای انتخابات شد.

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، اگرچه تبلیغات نامزدها از صدا و سیما باعث شده است تبلیغات سنتی از جمله چاپ و توزیع پوستر و بروشور تا حد زیادی به حاشیه برود اما نامزدها در حد امکان از فضای مجازی برای تبلیغات بهره می برند و تبلیغات از طریق سایت ها، وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی این روزها رونق فراوانی دارد و بخش عمده ای از خوراک خبری دیگر رسانه ها از جمله روزنامه ها را نیز تامین می کند.

استفاده از شبکه های اجتماعی در تبلیغات از دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری مرسوم شد و در این دوره نیز بشدت متداول است و نامزدها و هوادارانشان حساب ویژه ای برای این بخش بازکرده اند. کافی است سری به یکی از شبکه های اجتماعی بزنید تا به اهمیت این ظرفیت تبلیغاتی میان هواداران نامزدها پی ببرید.

البته گستره مخاطبان تبلیغات مجازی نسبت به گستره تبلیغات نامزدها در صدا و سیما بسیار محدودتر است و این نوع از تبلیغات، اقشار خاصی را به عنوان مخاطب در بر می گیرد.

تبلیغات از فضای مجازی تفاوت دیگری هم با تبلیغات از رسانه ملی دارد و آن اینکه نامزدها بسته به ارتباطشان با سایت ها و پایگاه های مجازی مختلف می توانند از امکانات آنها استفاده کنند و بر این اساس، توازنی که در تبلیغات نامزدها در صدا و سیما وجود دارد در فضای مجازی برقرار نیست.

همین مساله باعث می شود تا برخی نامزدها در فضای مجازی نسبت به دیگر نامزدها موقعیت بالاتری داشته باشند اما کارشناسان معتقدند که نمی توان دست بالای یک نامزد در فضای مجازی را به کل جامعه ارتقا داد.

در همین زمینه کاظم انبارلویی ، فعال سیاسی و رسانه ای با تاکید بر اینکه برتری یک نامزد در استفاده از فضای مجازی را به هیچ وجه نمی توان به جامعه تعمیم داد معتقد است: در شهرهای کوچک و روستاها که مردم دسترسی زیادی به فضای مجازی ندارند، این میدان اصلا وجود خارجی ندارد و بیشتر در مورد کلان شهرها و شهرهای بزرگ، سایت ها و فضای مجازی می تواند تاثیرگذاری داشته باشد.

وی همچنین درباره نظرسنجی هایی هم که از سوی سایت ها انجام می شود می گوید: با توجه به اینکه هر ایرانی یک رای دارد، بنابراین شمار زیادی از مردمی که به فضای مجازی دسترسی ندارند در نظرسنجی های اینترنتی حضور ندارند که ما بتوانیم یک داوری درست درباره آنها داشته باشیم.

انبارلویی با تاکید بر اینکه نظرسنجی های اینترنتی واقعی نیست معتقد است: آنچه که در نظرسنجی های با روش های علمی وجود دارد با نظرسنجی های اینترنتی متفاوت است، دلیل آنهم جامعه ای است که به فضای مجازی دسترسی دارد.

وی تاکید می کند: فضای مجازی سیر وسلوک خاص خودش را در زمینه انتخابات ریاست جمهوری دارد و نمی توان گفت قدرت فضای مجازی به قدرت فضای حقیقی که در کوچه ها و خیابان ها و در متن مردم و در ستادهای انتخاباتی وجود دارد برتری داشته باشد.

کدام سایت ها از کدام نامزدها حمایت می کنند

با این حال فضای مجازی با همان مخاطبانی که دارد این روزها به محلی برای پاسخگویی نامزدها به شایعات درباره خود یا واکنش آنها نسبت به اظهارات رقیبانشان تبدیل شده است و بخصوص پس از مناظره جمعه گذشته و انتقاد نامزدها از مواضع یکدیگر، سایت های مختلف در حمایت از نامزد مورد نظر خود به تولید محتوا مشغولند تا شائبه هایی را که احتمالا پس از برنامه در مورد آن نامزد ایجاد شده است به نوعی برطرف کنند.

در این میان برخی سایت ها به روشنی از یک نامزد حمایت می کنند اما بعضی در این زمینه صراحت ندارند و فقط از چینش اخبار و تیترهایی که برای اخبار مربوط به هر یک از نامزدها انتخاب می کنند می توان متوجه شد که آن سایت به کدام یک از نامزدها تمایل و نزدیکی بیشتری دارد.

از میان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به نظر می رسد محمدباقر قالیباف در استفاده از فضای مجازی پیشتاز است و سایت هایی که از سال ها قبل از سوی برخی حامیان این نامزد ایجاد شده و به او وابسته هستند این روزها بشدت برای تبلیغ نامزد مورد نظر خود فعالند.

سایت های فردا، شفاف و فرارو از جمله این سایت ها هستند و برخی کارشناسان معتقدند با توجه به نوع و چینش اخباری که از سوی سایت مشرق نیوز منتشر می شود این سایت نیز قالیباف و جلیلی را نسبت به دیگر نامزدها ترجیح می دهد.

حسن روحانی هم از حمایت سایت های اینترنتی در تبلیغ خود بی بهره نیست. از جمله این سایت ها می توان به آفتاب نیوز و انتخاب اشاره کرد و بعضی ها سایت جماران را هم در میان سایت های حامی این نامزد انتخاباتی قرار می دهند.

محسن رضایی هم یکی از سایت های پرمخاطب یعنی تابناک را در اختیار دارد. البته در روزهای آینده اگر صف بندی های انتخاباتی با تغییراتی روبه رو شود، می توان انتظار داشت که در پایگاه های حامی نامزدها نیز با تغییراتی روبه رو شویم.

روزهای داغ شبکه های اجتماعی

اما یک ضلع معادله انتخابات ریاست جمهوری که کمتر در فضای رسمی انتخاباتی دیده می شود، شبکه های مجازی است.

بسیاری از صاحبنظرانی که این روزها شبکه های اجتماعی را رصد می کنند، معتقدند فضای مجازی و شبکه های اجتماعی شاید داغ ترین بخش تنور انتخابات ریاست جمهوری باشد.

به دلیل محدودیت های کمتر عرصه فضای مجازی، نبردهای جدی سیاسی و انتخاباتی در شبکه های اجتماعی میان کاربران رونق خاصی دارد؛ کاربرانی که طبق آخرین آمارهای اعلام شده، رقمی بالغ بر ۱۷ میلیون نفر هستند.

کاربران شبکه های اجتماعی منتظر رسانه های رسمی و حتی سایت های خبری و سیاسی نمی شوند و به طور شبانه روزی هر رویداد انتخاباتی، با همه جزئیات و البته با زبانی آمیخته به طنز و نرم، از گاف یک نامزد در سخنرانی اش تا رنگ کت و شلوار نامزد دیگر،عینک بدون فریم آن یکی و تکیه کلام های آن دیگری را مورد بحث و گفت و گو قرار می دهند.

کافی است بعد از پخش مناظره ها یا فیلم انتخاباتی یک نامزد سری به فضای مجازی بزنید تا با هزاران بازخورد و نظر در خصوص نامزدهای انتخابات مواجه شوید حتی این روزها همه بحث های روزمره فضای مجازی تحت تاثیر موضوع انتخابات قرار گرفته است.

تنوع زیاد و لحظه ای و برخط بودن مباحث انتخاباتی درفضای مجازی باعث شده است در این محیط، نبض انتخابات با ضربانی تندتر و هیجان انگیزتر بتپد، البته بی اخلاقی ها هم در این عرصه کم نیست.

تک و پاتک سیاسی در فضای مجازی هر لحظه در فضای مجازی در جریان است، هواداران بسیاری از نامزدها گروه های منظم و هدفمندی را برای پاسخگویی به تخریب ها در فضای مجازی تشکیل داده اند. در میان نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، جلیلی، قالیباف، رضایی و روحانی بیشتر از بقیه مورد توجه کاربران شبکه های اجتماعی هستند.

کاربران اینترنتی حجم عظیمی از تبلیغ، ضدتبلیغ،طنزهای سیاسی، نظرسنجی ، پوستر و طرح های گرافیکی و... را برای نامزد محبوب خود می آفرینند.

بخش قابل توجهی از کاربران فضای مجازی و شبکه های اجتماعی عزم خود را برای منصرف کردن «تحریمی ها» جزم کردند و سعی می کنند دوستان مجازی خود را قانع کنند که باید در انتخابات شرکت کرد.